Upgrade to remove ads
Only $2.99/month

khám phổi

Terms in this set (60)

nguyên tắc
- luôn cần bộc lộ tốt.
- từ xa đến gần, từ tổng quát đến chi tiết
- luôn khám đối xứng hai bên thành ngực, để có thể ao sánh với bên đối diện
- lặp lại các phần khám trong những thì hô hấp , tư thế, hoàn cảnh khác nhau, sẽ giúp mang lại những thông tin hữu ích
khám tổng quát ( nhận định chung )
khám tổng quát giúp đánh giá toàn diện bệnh nhân. Quá trình nên bắt đầu từ lúc thấy bệnh nhân, trước khi cả giới thiệu, hỏi bệnh sử. Dánh giá xem bệnh nhân có nặng hay không; nếu bệnh nhân quá mệt cần thăm khám nhanh chóng và quyết định trị liệu tức thì trước khi tiến hành toàn bộ quá trình thăm khám toàn diện và kĩ lưỡng
Nhìn ( về mặt bệnh nhân )
- đánh giá xem có đang thở hay không
- các biểu hiện kích thích, vật vã hoặc lừ đừ ngủ gà là những rối loạn tri giác thường gặp ở bệnh nhân suy hô hấp giảm oxy hoặc tăng CO2
- ở bệnh nân suy hô hấp , vã mồ hôi nếu không kèm sốt phải nghĩ đến tăng CO2 máu.
- Tìm dấu hiệu cánh mũi phập phồng theo nhịp thở thể hiện sự tăng công hô hấp
- Thở chúm môi thường gặp trong các bệnh lý tắt nghẽn thở ra
tím tái
biểu hiện khi nồng độ hemoglobin khử trên 5g/100 ml trong máu mao mach
- co the ko ro trong thieu mau va lam nặng boi đa hong cau.
- duoc quan sat : phan xa cua chi, dau cac ngon , vung duoi mong, canh mui, dai tay , mat truoc dui va niem mac nhu moi, ma.
- tim tai trong benh phoi thuong la tim truong uong, the hien tinh trang suy ho hap giam oxy
- cung co the do giam nong do oxy trong khi hit vao ( độ cao ) tim bẩm sinh, do dong mach phoi, do bat thuong hemoglobin, do ứ trẽ tuan hoan, suy tim
ngon tay, chan dui trong
- phi dai cac ngon - mong tay phong len nhu nmat kinh dong ho > co dang nhu dui trong
- ngon tay - chan dui trong kem dau khop, phan ung mang xuong tren X quang gap trong benh phoi- xuong kho phi dai Pierre Marie la mot bieu hien can ung thu cua ung thu phoi
- ngon tay dui trong don le gap trong : gian phe quan, xo phoi, ung thu phe quan, benh tim co tim , xo gan, thieu mau va viem dai tran man
- trình trang nhuom vang cac ngon tay va rang do hoi thuoc > bneh nhan nghien thuoc la
tư thế bệnh nhan
- bênh nhan phải ngồi hoacc nam kem goi > kho tho khi nam
- benh nhan nghieng nguoi ra truoc chong tay hoac vin vao thanh giuong > tac nghẽ thở ra
- bệnh nhan ngồi rướng người + ngửa mặt len trên giử cho mieng- hau - khi quan thẳng trục gap kho khan trong kho tho thanh quan, khi quan ngoai long nguc
tieng tho bat truong
trong luc quan sat co the nghe
- tirng rit thanh quan ( stridor ) hoặc tieng khò khè ( wheezing )
- tiếng thở rit thanh quản là một tieng61am6 sắc cao , đơn âm thi hít vao do tắc nghẽn tại thanh quản hoac khi quan ngoai long ngực
- tieng kho khe : am sac thay doi, da am hien dien o ca hai thi ho hap thường gặp trong hen, bệnh phổi tắc nghẽ mãn tính
giọng nói
giong khàn co thể liên quan đến liệt dây thanh trái
tiếng ho
gúp phân biệt ho khan ( kích thích ) - ho có đàm
độ dai của câu nói
mức độ khó thở tăng dần khi bệnh nhân nói dược từng doạn ( nhiều câu) , từng câu, từng từ và không nói nổi một từ
ngửi
bệnh nhân nghe có mùi thốc lá chứng tỏ nghiện thuốc lá hoặc hoi thở có mùi hôi như phân gợi ý áp xe phổi hoặc viêm lợi kỵ khí
khám đường hô hấp trên
- khám kỹ miệng và đường hô hấp trên là bắt buộc khi khám phổi
- khám họng hầu và mũi xoangla2 tối cần thiết để loại trừ nguyên nhân cảy máu ở đường hô hấp trên trongtruong72 hợp khạc ra máu không rõ nguyên nhân
- sốt + lưỡi bợn trắng > nhiễm trùng
- lưỡi sạch : lao phổi
- RĂng : chân răng gãy , nhiiều cao răng và hoặc áp xe răng có thể gợi ý nguyên nhân kỵ khí nhiễm trùng ở đường hô hấp dưới
cổ
tìm sự sử dung cơ hô hấp phụ,sự co lõm các hõm thượng đòn và hõm ức
- Tĩnh mạch cổ nổi có thể gặp trong suy tim phải hoặc chèn ép tĩnh mạch chủ trên
- hội chứng Claude Bernand horner với sụp mi, co đồng tử, mắt lõm mất mồ hôi nữa mặt bên > tổn thương đám rối giao cảm cổ
- phù nề kém theo đau, dị cảm lan dọc mặt trong cánh tay do chèn ép bó mạch thần kinh cánh tay
điều kiện khi khám ngực
người được khám bỏ quần áo đến thắt lưng trong phòng khám kín đáo, riêng tư, thoáng khí, đủ sáng , ấm áp có hiện diện của người chúng kiến
- phần sau lồng ngực thường được khám tốt nhất ở tư thế ngồi
- phần trước tư thế nằm
- người khám bên phải bệnh nhân
hình thái lồng ngực
- bình tường đối xứng
- người thường tỷ số đường kính trước sau và đường kính ngang là 1 : 2. ở trẻ sơ sinh 1:1
lồng ngực hình thùng
có thể gia tăng đường kính trước- sau trong khí phế thủng
- gù có thể làm tăng đường kính trước sau là chuần đoán nhầm lồng ngực hình thùng.
- các dấu hiệu kèm theo nhung lồng ngực căng phồng đối xứng hai bên, khe lien sườn giãn , gõ vang giúp xác định chính xác lồng ngực hình thùng
bất đồi xứng do co kéo
với sự xẹp một bên ngực. Lồng ngực xẹp lại và các khoảng gian sườn thu hẹp.
Trung thất, khí quản bị kéo về bên bệnh.
- nguyên nhân có thể là ở phổi (: xẹp phổi - dày dính màng phổi )
bất đối xúng do đẩy
có sự tăng dường kính bên của thành ngực. LỒng ngực lớn và khoang gian sườn rộng .trung thất, khí quản bị đẩy ra xa bên bệnh
- Biểu hiện có thể gặp trong tràng dịnh màng phổi lượng nhiều, tràn khí mang phổi, những kén khí lớn và các hối u
biến dang cột sống
gù-ưỡn - vẹo
gù ít gây ảnh hưởng hô hấp hơn vẹo, thươn ton6gay6 han chế ngheim6 trong trong dãn nở của lồng ngực và phổi
biến dang xương ức
lổng ngực hình phểu - ít ảnh hưởng hô hấp từ khi rất nặng
lồng ngực ức gà hay=u62 như ko ảnh hưởng hô hấp
các bất thường trên bề mặt ngực
- sẹo, dấu xuất huyết, tuần hoàn bàng hệ, phù
- tuần hoàn bàng hệ ở ngực thường là iều chủ - chủ ( mang lưới mạch nông nổi trên lồng ngực, với những tĩnh mạch giãn và ngoằn ngoèo ko liên quan đến rốn.
- tuần hoàn bàng hệ thường đi kèm với tĩnh mạch cảnh nổi, dấu giãn mạch tận ( telangiectasia ) và diễn tả một tắc nghẽn hay chèn ép tĩnh mạch chủ trên mà thùng nhất là do khối u.
- phù kiểu áo khoác ở phần trên của ngực và ở hai hố thượng đòn do tắc nghẽn tĩnh mạch chủ trên. khi nặng đi kèm với phù cổ và phù mặt
lồng ngực căng phồng toàn bộ
- bệnh phổi tắt nghẽn mạn tính
- hen
biến dạng
- gù vẹo
- lồng ngực ức gà, hình phễu
- lồng ngực hình thùng
- mảng sường di động
bất đối xứng do đẩy
- tràn khí màng phổi
- tràn dịch màng phổi
- kén khí
bất đối xứng do kéo
xẹp phổi
dày dính do di chứng bệnh màng phổi
kiểu hô hấp
-có thể là thở bụng sử dụng cơ hoành hoặc chỉ là thở ngực phía trên
- hoặc kiểu thở trung gian cả ngực bụng mà cũng sử dụng chủ yếu cơ hoành
thở nghịch đảo ngực bụng
là kiểu thở có bụng xẹp khi hít vào .
dấu hiệu Litter
Trên một số bệnh nhân gầy , hoạt động của cơ hoành có thể quan sát khi nhìn ở khoảng liên sườn 6 hai bên bệnh nhân thấy một cử động dạng sóng nghịch chiều ( đi xuống ) ở các khoang liên sườn khi bệnh nhân hít thở sâu tối đa
di động lồng ngực
có thể giảm toàn bộ trong khí phế thủng hay hen năng. Trong những trường hợp như vậy giam3 di động lồng ngực thường kèm lồng ngực căng phồng hay co kéo hõm ức và các khoang gian sườn.com Di động lồng ngực giảm một bên gợi ý bệnh lý màng phổi kế cận. bên có giảm di động luôn à bên bệnh
mảng sườn di động
một phồn của lồng ngực di chuyển nghịch thường: lõm vào trong khi hít vào và ra ngoài lúc thở ra. Điều này chứng tỏ có gãy nhiue26 xương sườn ở chỏ tại vùng tổn thương
dấu hoover
có thể được phát hiện khi quan sát phần đáy của lồng ngực đáng lẻ nở ra khi hít vào thì lại co vào trong ở các bệnh nhân khí phế thũng nặng ( cử động hô hap616 nghịch thường )
sự co kéo
co kéo hõm thượng đòn vùng trên ức hay các hay khoảng gian sườn là biểu hiện quan trọng của khó thở, thường kèm suy hô hấp.
- co kéo có thể gặp trong hen nặng, bệnh phổi tắc nghẽ mạn tính, xơ phổi, tắc nghẽn thanh quản hay khí quản
tỉ số thời gian thở ra / hít vào
thường 1,4
- tăng trong tắc nghẽn thở ra ( bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính hay hen )
- giảm : tắc nghẽn hít vào ( tắc nghẽn ngoài lòng ngực - vd khó thở thanh quản )
nhịp thở Kussmaul hay Cheyne - stoke
không đều- có chu kỳ
nhịp thở Biot
ko đều - ko có chu kì
một nhịp hỗn loạn có thể kèm theo ngưng thở trong tăng áp lực sọ, ức chế hô hấp do thuốc hoặc tổn thương hành não
sờ hạch
các hạch thượng đòn là rất quan trọng.
- hạch thượng đòn phải liên quan đến bệnh lý ồng ngực
- hạch thượng đòn trái : lồng ngực + dưới co hoành
sờ khí quản
ở trên hõm ức giúp nhận định sự chuyển lệch của trung thất
sờ rung thanh
cung cấp thông tin nhiều nhất nhờ đánh giá sự dẫn truyền các rung động của thanh quản ra thành ngực.
kỷ thuật sờ rung thanh
...
kết quả sờ rung thanh
- bình thường rung động thanh quản đối xứng với nhau
- sự tăng sung thanh dẫn truyền biểu hiện một sự động đặc chủ mô phổi kế cận
- sự giảm hay mất rung thanh biểu hiện hoặc giảm chủ mô phổi ( hen, khi phế thủng ) hoặc sự xuất hiện của một túi dịch hay khí vào khoãng giữa chủ mô phổi và bàn tay ( tràn dịch, tràn khí )
gõ ?
làm rung động thành ngực và tạo nên những âm thanh nghe được, cho phép xác định các cơ quan bên dưới có mật độ khí , dịch hay đặc
gõ đục
tràn dịch, viêm phổi, xẹp phổi
gõ vang
tràn khí màng phổi, khí phế thủng hoặc thoát vị hoành ( hơi trong ruột ) ngay bên dưới.
- sự dời chỗ , giàm các vùng đục bình thường của gan và tim có thể liên quan tràn khí áp lực , khí phế thủng
- mất vùng đục của gan gặp trong trong có khí trong ổ bụng
gõ đục trong tràn dịch màng phổi
- nghe như gõ trên gỗ , có cảm giác kháng lại các ngón tay
gõ dục trong đặc phổi
- ( do viêm hoạc do xẹp ) ít đục hơn, ko có cảm giác kháng lại ngón tay, đàn hồi
tiếng đục của bóng hoi dạ dày
do tràn dịch màng phổi trái lượng nhiều hoặc do lách to
mở rộng vùng đục ở trung thất trên
có thể do bướu giáp thòng hoặc u trung thất trên
tiếng thở thanh quản
là một tiếng thở thô ráp, cường độ mạnh, vị trí nghe được trên vùng khí quản ngoài lồng ngực, liên tục cả hai thì hô hấp , thì hít vào dai bằng tiếng thở ra, ít có ý nghĩa lâm sàng
tiếng thở phế quản
- là tiếng thô ráp, cường độ mạnh nghe được cả hai thì hô hấp , có ngắt quãng giữa hít vào và thở ra, thì thở ra lớn và dài hơn hít vào, tần số 75-1600 hz
tiếng thở phế quản ( mechanism )
tạo ra do sự di chuyển của không khí trong phế quản và các phế quản lớn nên có cường độ lớn nhất ỡ hõm trên ức và các phế quản gốc và yếu hơn giữa hai xương bả vai. đặc điểm phân biệt với tiếng thở phé nag là có ở hai thi hô hấp
rì rào phế nang
tiếng rì rào liên tục, êm dịu, cuồng độ yếu nghe được trong suốt thì hít vào và vào đầu thời thở ra, tần số 200-600 hz , cường độ giảm dần khi tăng tần số sóng âm .
- nghe được ngoại vi lồng ngực
tiếng rì rao phế nang
- có thể mất đi
-- khi hiện diện tràn dịch màng phổi
-- trong trường hợp động đặc phổi làm mất thông khí trong vùng phổi liên quan
- có thể giảm
-- trong trường hợp thành ngực dày đáng kể ( béo phì )
-- trong trường hợp lồng ngực căng phồng ( khí phế thủng )
tiếng thở thanh khí phế quản
là tiếng thở thanh khí phế quản được nghe nơi đáng lẻ không nghe thấy được, tức ngoại vi của phổi.Những tiếng thổi thường gặp nhất là tiếng thổi ống và tiếng thổi màng phổi; các tiếng thổi vò hoặc hang thường hiếm gặp hơn
tiếng thổi ống
nghe như thổi qua một ống là tiếng mạnh , thô và âm sắc cao . NÓ được nghe ở cả hai hì hô hấp nhưng chủ yếu là hít vào
- nó có thể nghe chỗ đông đặc phổi nhất là viêm phổi.
- trong trường hợp động đặc, phế quản chứa khí bị đổ đầy và nên tăng khả năng dẫn truyền âm thanh làm tiếng thở thanh khí phế quản có thể nghe được ở ngoại vi lồng ngực
tiếng thổi màng phổi
thì êm, xa xăm mờ nhạt ở thì thở ra, âm sác cao. Nó được nghe giới hạn trên của một tràn dịch màng phổi lương ít hoặc trung bình.
- Cơ chế gần giống tiếng thổi ống do sự đông đặc của phổi phía trên nơi tràn dịch
tiếng liên tục ( dài hơn 250 ms )
các tiếng ran rít , ran ngáy được phân biệt nhờ tiếng rít có âm sắc cao tần số > 400hz, dang âm nhạc
tiếng cọ màng phổi
là tiếng thô ráp, nông, không thay đổi khi ho với cướng độ hoặc là nhỏ, tinh tế như tiếng giấy vò hoặc lớn thô như tiếng chà xác hai miếng da mới.
- nghe cả hai thì hay chỉ hít vào
- nghe được khi lượng dịch màng phổi ít, ví dụ ở giới hạn trên vùng màng phổi viêm, trong những ngày đầu dịch vừa mới thành lập, hoặc những ngày cuối khi dịch rút đi
tiếng lạo xạo trung thất
là một tiếng tóc tách theo nhịp tim nghe ở vùng van động mạch chủ, gặp trong tràn khí trung thất
tiếng óc ách
nghe được khi áp ống nghe vào thành ngực rồi lắc gặp trong tràn khí - tràn dịch màng phổi mà nguyên nhân thường nhất là dò phế quản - màng phổi
các tiếng của thành ngực
- sự cọ các cơ thành ngực có thể tạo ra những tiếng lầm bầm,âm sắc thấp, xa xă
- tràn khí dưới da cũng có thể tạo ra các tiếng lép bép khi ấn ống nghe lên thánh ngực
THIS SET IS OFTEN IN FOLDERS WITH...