Geschiedenis begrippen H1-H6

Actief kiesrecht
Click the card to flip 👆
1 / 107
Terms in this set (107)
FeminismeStreven naar gelijke rechten voor mannen en vrouwenGrondwetBelangrijkste wet van een land waarin staat hoe het land wordt bestuurd en wat de rechten van de inwoners zijnIndustrialisatieOvergang van het maken van producten met de hand naar het maken van producten met machines. Mensen die in de landbouw werkten worden fabrieksarbeiderKiesrechtRecht om bij verkiezingen je stem uit te brengenKlassieke grondrechtenVrijheidsrechten die burgers beschermen tegen de overheidLiberalenPolitieke groep die vindt dat ieder mens zo veel mogelijk vrijheid moet hebben. De overheid moet zich daarom zo weinig mogelijk met de samenleving en economie bemoeienMinisteriële verantwoordelijkheidDe ministers zijn verantwoordelijk voor de politieke daden en politieke uitspraken van de koningMonarchieLand met een koning of keizer als staatshoofdOppositiePolitieke partijen die niet tot de regeringspartijen behorenParlementIn Nederland: de Eerste en Tweede kamer, samen ook de Staten-Generaal genoemdParlementaire democratieDemocratie waarin burgers via gekozen volksvertegenwoordigers invloed hebben op het bestuurPassief kiesrechtRecht om tijdens de verkiezingen gekozen te wordenRegeringDe koning en de ministers. De ministers hebben de uitvoerende machtRepubliekLand zonder koning. In een republiek is vaak een president het staatshoofdSociaaldemocratiePolitieke stroming die het verschil tussen arm en rijk wil opheffen door sociale wettenSocialismeVerzamelnaam voor het streven van communisten en sociaaldemocraten naar een samenleving die is gebaseerd op gelijkheidVakbondOrganisatie die opkomt voor de belangen van werknemersVerzuilingVerdeling van de samenleving in groepen die vrijwel langs elkaar leven. Een zuil was gebaseerd op een bepaalde godsdienst of levensbeschouwingOnschendbaarHier: de koning is niet verantwoordelijk voor zijn politieke daden of politieke uitsprakenSociale kwestieDe slechte levensomstandigheden van de arbeiders in de negentiende eeuw en het besef dat daar iets aan gedaan moest wordenSociale wetWet waarmee de overheid het leven van mensen probeert te verbeterenBondgenootschapTwee of meer landen die hebben afgesproken om elkaar te helpenCensuurVerbod om bepaalde informatie bekend te makenDemilitarisatieAlle soldaten uit een gebied weghalenDistributieManier om de beschikbare producten te verdelen, vaak met een systeem van bonnenLoopgravenoorlogOorlog die wordt uitgevochten vanuit schuilplaatsen in de grond. Het front ligt daardoor lange tijd op dezelfde plaatsMilitarismeTrots zijn op alles wat met het leger te maken heeft: soldaten, wapens, medaillesMobilisatieHet leger gereedmaken van een oorlogModern imperialismeGebieden in andere werelddelen veroveren om economische redenen en omdat dit macht en aanzien oplevertNationalismeTrots zijn op je eigen volk, land en cultuurNeutraalNiet betrokken zijn bij een oorlog; geen partij kiezenPropagandaReclame voor een politiek idee, politieke groep of politicusStaatAaneengesloten gebied met duidelijke grenzen en één regeringTotale oorlogOorlog waarbij niet alleen het leger maar de hele samenleving betrokken isTweefrontenoorlogOorlog waarbij een land zijn leger moet splitsen omdat er op twee verschillende plaatsen gevochten wordtVredesverdragOfficiële overeenkomst tussen oorlogvoerende landen waarmee een oorlog wordt beëindigdWapenstilstandAfspraak tussen oorlogvoerende landen om te stoppen met vechtenWapenwedloopStrijd tussen landen om wie de meeste en krachtigste wapens heeftAanpassingspolitiekEconomisch beleid van de regering om niet meer geld uit te geven dan dat er aan inkomsten isAntisemitismeHaat tegen jodenBeurskrachSnelle waardedaling van aandelenCollectivisatieSamenvoegen van kleine zelfstandige bedrijven tot één groot, gemeenschappelijk bedrijfConcentratiekampPlek waar groepen mensen worden opgeslotenDictatuurManier van een land besturen waarbij één leider (of één kleine groep) alle macht heeftEconomische crisisPeriode waarin het slecht gaat met de economieFascismeNationalistische politieke stroming die een sterk leiderschap wil en geweld goedkeurtGelijkschakelingAlle maatregelen die worden genomen om van een land een totalitaire samenleving te makenIndoctrinatieErvoor zorgen dat mensen niets anders horen of zien dan bepaalde ideeën, zodat ze geloven dat deze ideeën waar zijnNationaalsocialismePolitieke stroming die uitgaat van een sterk leiderschap, nationalisme, militarisme en racismePersoonsverheerlijkingPropaganda voor een politieke leiderPlaneconomieEconomisch systeem waarin de overheid besluit wat en hoeveel er geproduceerd wordtRassenleerIdee dat je de mensheid kunt indelen in rassen, waarbij het ene ras beter is dan het andereShowprocesRechtszaak waarvan de uitkomst vooraf al vaststaatTerreurGeweld gebruiken, of daarmee dreigen, tegen willekeurige personen door of namens de overheidTotalitaire samenlevingSamenleving waarin de overheid alle macht in handen heeft en grote invloed heeft op het leven van de burgers. Het individu is onbelangrijkWerkverschaffingsprojectProject waaraan werklozen tegen een laag loon werken en dat voor de hele samenleving van nut is, zoals de aanleg van een park of wegAppeasementPolitiek waarbij alles gedaan wordt wat nodig is om een dreigende oorlog te voorkomenBezettingOvername van de militaire en politieke macht in een land door een ander landBlitzkriegManier van oorlog voeren door zo snel mogelijk zo veel mogelijk land te veroverenCapitulatieOvergave van een land of leger aan de vijandCollaborateurIemand die in oorlogstijd met de vijand samenwerktDeportatieMensen onder dwang wegvoerenDoorgangskampPlek waar gevangenen tijdelijk worden opgeslotenHet verzetPersonen en groepen die in oorlogstijd op allerlei manieren de vijand tegenwerkenHolocaustNaam voor de massamoord op zes miljoen jonden in de Tweede WereldoorlogOnderduikerIemand die zich verstopt omdat hij gevaar loopt opgepakt te wordenRazziaGeorganiseerde jacht op een groep mensenRechtsstaatLand waarin iedereen dezelfde rechten en plichten heeft die in wetten zijn vastgelegd, de rechters zijn onafhankelijkVernietigingskampConcentratiekamp waar het doden en vernietigen van zoveel mogelijk mensen het belangrijkste doel isDekolonisatiePeriode waarin een kolonie een onafhankelijk land wordtPolitionele actiesTwee oorlogen die in Nederland tussen 1947 en 1949 uitvocht in Nederlands-IndiëSoevereiniteitsoverdrachtEen land dat de hoogste macht heeft over een ander land, draagt die macht officieel overAmerikaniseringToenemende invloed van de Amerikaanse cultuur op de eigen cultuurConsumptiemaatschappijSamenleving waarin veel mensen een deel van hun inkomen besteden aan luxeproductenContainmentMet de containmentpolitiek wilden de Verenigde Staten voorkomen dat het communisme zich zou uitbreidenInvloedssfeerWanneer een ander land veel invloed heeft in een bepaald gebiedJongerencultuurLevensstijl van jongeren waarmee zij zich onderscheiden van andere groepen, in bijv kleding, kapsel en muziekkeuzeKapitalismeEconomisch systeem waarbij de productiemiddelen (fabrieken, grondstoffen, machines) in het bezit zijn van burgers, die er producten van maken met als belangrijkste doel daarmee winst te behalenKernwapenAtoombomKoude oorlogPeriode van grote spanningen tussen twee vijanden waarbij het niet tot een echte oorlog komtLidstaatLand dat lid is van een internationale organisatieOntzuilingProces waarbij de verdeling van de samenleving in vier groepen verdweenSatellietstaatLand dat officieel onafhankelijk is, maar feitelijk door een ander land wordt overheerstSecularisatieAls kerk en geloof minder belangrijk worden in de maatschappijSociale grondrechtenRegels die de overheid verplichten haar best te doen om iedereen een goed bestaan te garanderenVerzorgingsstaatLand waarvan de overheid ervoor zorgt dat iedere burger een inkomen heeftVetorechtRecht om een beslissing tegen te houden, ook al is de meerderheid voor.WederopbouwPeriode na de Tweede Wereldoorlog waarin de oorlogsschade werd hersteldWederzijdse afschrikkingAls twee vijanden elkaar niet durven aan te vallen, uit angst voor de gevolgenExtremistIemand met radicale opvattingenGlobaliseringOntwikkeling waarbij wereldwijd de overeenkomsten tussen landen op economisch, cultureel en sociaal gebied toenemenIndividualiseringSituatie waarin mensen het belangrijk vinden om zelfstandig te zijn en eigen keuzes te kunnen makenIslamismePolitieke stroming binnen de islam. Islamisten keuren democratie af en vinden dat een land bestuurd moet worden volgens de regels uit de KoranPoldermodelOverleg en samenwerking in Nederland tussen overheid, werkgevers en vakbondenReferendumDe overheid vraag advies aan de burgers die kiesrecht hebben. De burgers geven hun mening met een ja of neeTerrorismePolitiek of godsdienstig doel willen bereiken door geweld tegen willekeurige mensen te gebruiken of daarmee te dreigenPopulismeManier van denken waarbij de nadruk ligt op de tegenstelling tussen wij (het volk) en zij (de machthebbers). De laatsten zouden schuldig zijn aan alle problemen