- stosuje pojęcia: program „gwiezdnych wojen", pierestrojka,
Click the card to flip 👆
program gwiezdnych wojen- program USA, polegający na zmilitaryzowaniu kosmosu, z systemem przechwytującym i niszczącym rakiety Układu Warszawskiego pierestrojka- przebudowa
stosuje pojęcia: Jesień Narodów, upadek muru berlińskiego,jesień narodów- fala przemian społeczno-politycznych w Europie Środkowo-wschodniej
upadek muru berlińskiego- rozebranie muru przez tłum demonstrantów, bez reakcji strażników po ogłoszeniu przez szefa berlińskiej partii rządzącej otwarcie granicy między Berlinem Zachodnim a RFNstosuje pojęcia: aksamitna rewolucja, „aksamitny rozwód", masakra na placu Tiananmenaksamitna rewolucja- po 10 dniach pokojowych demonstracji doszło do zmian w najwyższych kręgach władzy w Czechosłowacji
aksamitny rozwód- rozpad Czechosłowacji na Czechy i Słowacji
masakra na placu Tiananmen-- omawia działalność postaci: Václava Havla, Helmuta Kohla, Nikolae CeauşescuVáclava Havla- pisarz, związany z opozycyjnym środowiskiem Karta 77 w Czechosłowacji
Helmuta Kohla- kanclerz RFN
Nikolae Ceauşescu- rumuński dyktator- charakteryzuje najważniejsze wydarzenia procesu jednoczenia Niemiec- 10-punktowy plan zjednoczenia Niemiec opracowany przez kanclerza RFN Helmuta Kohla
- wprowadzenie unii walutowej i wymiana marki wschodniej na zachodnią
- traktat 12 mocarstw z RFN i NRD akceptujący proces zjednoczeniaomawia przyczyny upadku komunizmu w Europie w latach 1989-1991- osłabienie pozycji ZSRS
- kryzys w ZSRS
- polityka Gorbaczowa i jego władza- stosuje pojęcia: Węgierskie Forum Demokratyczne, Trójkątny Stół, -Węgierskie Forum Demokratyczne- opozycyjna, chrześcijańsko- demokratyczna organizacja, która wygrała w wyborach prezydenckich
Trójkątny Stół- obrady rządu z opozycjąporównuje burzliwy przebieg upadku reżimu komunistycznego w Rumunii i Albanii z pokojowymi przemianami w Czechosłowacji i na Węgrzech,w Rumunii i Albanii było to bardzo burzliwe i trzeba było użyć siły (Rumunia- strajki i rozstrzelanie dyktatora), natomiast w Czechosłowacji i na Węgrzech udało się to za pomocą pokojowych negocjacji (Czechosłowacja- aksamitna rewolucja)- opisuje okoliczności i skutki rozpadu Czechosłowacjiupadek komunizmu i powrót do demokracji, a także odmienne poglądy Czechów i Słowaków doprowadziły do ogromnych różnic gospodarczych oraz politycznych. Ostatecznie liderzy czeskich i słowackich partii dominujących podjęli decyzję o zakończeniu istnienia wspólnego państwa i zmianę na państwo federalne Czechy i Słowację- charakteryzuje zmiany społeczne i gospodarcze w Chinach po śmierci Mao Zedonga z uwzględnieniem masakry na placu Tiananmenprogram "cztery modernizacje" w zakresie przemysłu, rolnictwa, nauki i obrony. Rozwój handlu prywatnego. Jednak społeczeństwo domagało się coraz większych swobód, co odbiło się na życiu politycznym. Gdy studenci nie zgodzili się przerwać manifestacji strajki brutalnie stłumiono na Placu Tiananmen- 4 czerwca 1989 r.. Czołgi wręcz rozjechały protestujących. Zginęło około tysiąca osób.- przedstawia przebieg wojen czeczeńskich i ich rezultatyDeklaracja niepodległości Czeczenii wywołała protest Rosji i liczne interwencje zbrojne, wkroczenie wojsk rosyjskich do Czeczeni. I wojna zakończyła się podpisaniem rozejmu w 1996. Potem trwał względny pokój. Szamil Basajew (znany terrorysta) stanął na czele wojsk czeczeńskich, które w 1997 r. wkroczyły do Dagestanu (sąsiednia republika) i rozpoczęły tzw. II wojnę czeczeńską, która zakończyła się dopiero w 2009r. Ostatecznie zrobiono referendum, po którym Czeczenia została w Rosjistosuje pojęcia: WNP,WNP- Wspólnota Niepodległych Państw zrzeszająca państwa utworzone po rozpadzie ZSRSprzedstawia przyczyny i skutki terroryzmu Czeczenówpo I wojnie czeczeńskiej, nasilił się terroryzm spowodowany działaniem partyzantów (wśród nich Szamil Basajew), ostatecznie ich działalność i wkroczenie do sąsiedniej republiki rozpoczęło II Wojnę Czeczeńską- omawia działalność postaci: Borysa Jelcyna, Alaksandra ŁukaszenkiBorys Jelcyn- autor dekretu o rozbiciu zbrojnych formacji w Czeczenii i zaprowadzeniu tam bezpieczeństwa oraz praw człowieka, prezydent Rosji
Aleksander Łukaszenka- prezydent Białorusi- omawia zmiany polityczne na terenie Ukrainy i kształtowanie się silnej, niezależnej od Rosji państwowości ukraińskiej,na początku Ukraina utrzymywała równoprawne stosunki z Rosją i z Zachodem. System demokratyczny, który zaczął budować Leonid Kuczma (prezydent), napotkał problemy przez ogromną korupcję. Po próbie otrucia Juszczenki (kandydata na prezydenta) oraz sfałszowanych wyborach nastąpiła pomarańczowa rewolucja. Przez korupcję Ukraina coraz bardziej uzależniała się od Rosji, ostatecznie udało się obronić system parlamentarny.stosuje pojęcia: pomarańczowa rewolucja, Euromajdan,pomarańczowa rewolucja- seria protestów w Ukrainie spowodowanych sfałszowaniem wyborów prezydenckich w 2004 roku
Euromajdan- ruch społeczny związany z falą manifestacji i protestów na Ukrainie- omawia działalność postaci: Giennadija Janajewa, Dżohara Dudajewa,Giennadija Janajewa- Były Wiceprezydent Związku Radzieckiego
Dżohara Dudajewa- Były Prezydent Czeczeńskiej Republiki Iczkeriicharakteryzuje proces rozpadu ZSRS i określa jego następstwabył spowodowany: reformami Gorbaczowa, powolną dezintegracją ZSRS, oraz pucz moskiewski (przejęcie władzy przez samozwańczy „Komitet Stanu Wyjątkowego", areszt domowy dla Gorbaczowa i wprowadzenie wojsk do Moskwy, lecz zakończony upadkiem puczystów, radykalizacją nastrojów
NASTĘPSTWA: - upadek jednego z dwóch supermocarstw
- przekształcenie dawnych republik w niepodległe państwa
- reformy ustrojowe i gospodarcze w nowych państwach- omawia działalność postaci: Stanisława Szuszkiewicza, Leonida Kuczmy, -Stanisław Szuszkiewicz- demokratyczny lider Białorusi
Leonid Kuczma- prezydent Ukrainycharakteryzuje postanowienia umowy z Dayton i układu paryskiego z 1995 r. -- zakończenia działań wojennych oraz wycofania swoich sił zbrojnych (Serbów, Chorwatów i Bośniaków)
- powrót uchodźców i osób wysiedlonych oraz gwarancje dla mniejszości narodowychopisuje konflikty na terenie byłej Jugosławii i podaje ich wynikiW 1991 roku Armia jugosłowiańska, zdominowana przez Serbów, zaatakowała Słowenię. Następnie, po krótkich walkach, wojna przeniosła się do Chorwacji. Na początku 1992 roku również w Bośni i Hercegowinie wybuchła krwawa wojna, która zakończyła się w 1995 roku po podpisaniu porozumienia pokojowego w Dayton- omawia działalność postaci: Achmada i Ramzana Kadyrowów, Slobodana MiloševiciaAchmada i Ramzana Kadyrowów- przywódcy Czeczenii
Slobodana Miloševicia- jugosłowiański i serbski przywódca polityczny, prezydent Socjalistycznej Republiki Serbiiprezentuje zróżnicowane losy państw postsowieckich i próby stworzenia rosyjskiej strefy wpływówUKRAINA- początkowo równie traktowała Rosje i zachód, ale próbowała zbudować system demokratyczny
BIAŁORUŚ- szybkie wycofanie reform demokratycznych i ograniczenie działalności opozycji, często brutalnie- omawia genezę oraz przebieg konflikt pomiędzy Tutsi i HutuTutsi żądali ziemi na pastwiska, Hutu chcieli te same tereny uprawiać. Plemiona odbierały sobie także nawzajem władzę polityczną. Mimo że Hutu stanowili większość ludności Rwandy, stale byli odsuwani od władzy. Zaczęło się od Hutu, którzy zaczęli poszukiwania ofiar. Tak doszło do ludobójstwa, nawet z rąk własnych sąsiadów.- przedstawia przebieg konfliktu azersko-ormiańskiego o Górski Karabach -zbrojny konflikt etniczno-terytorialny między Azerbejdżanem i Armenią, jeden z najpoważniejszych konfliktów o tym charakterze rozgrywający się na obszarze postradzieckim- podaje przyczyny integracji europejskiej- chęć stworzenia silnego rynku gospodarczego
- dążenie do stworzenia przeciwwagi wobec potencjału USA,
- odbudowa gospodarek i infrastruktury- przedstawia etapy tworzenia Unii Europejskiej1. zainicjowanie strefy wolnego handlu;
2. działania zmierzające do zaistnienia unii celnej;
3. powstanie wspólnego rynku;
4. ukształtowanie się unii gospodarczej;
5. pełna integracja gospodarcza- omawia symbole UEhymn europejski "oda do radości"
flaga z 12 gwiazdami na granatowym tle
motto "zjednoczona w różnorodności"
dzień Europy- stosuje pojęcia: Komisja Europejska, Parlament Europejski, grupa helsińska -Komisja Europejska- organ wykonawczy Unii Europejskiej, odpowiedzialny za bieżącą politykę Unii
Parlament Europejski- instytucja będąca odpowiednikiem jednoizbowego parlamentu, której członkowie są wybierani przez obywateli państw należących do UE
grupa helsińska- grupa państw, które rozpoczęły negocjacje o przystąpienie do UE na mocy decyzji Rady Europejskiej podjętej podczas szczytu w Helsinkachomawia proces stopniowego rozszerzania UEPaństwo, które wyraża chęć przystąpienia do UE, kieruje wniosek do Rady, która z kolei zwraca się do Komisji o wydanie opinii. O wpłynięciu wniosku powiadamiany jest Parlament Europejski. Jeśli opinia Komisji jest pozytywna, Rada Europejska może, na podstawie jednomyślnej decyzji, nadać takiemu państwu status kraju kandydującego. Na podstawie zalecenia Komisji Rada podejmuje decyzję- charakteryzuje znaczenie układu z SchengenPorozumienie dotyczy stopniowego znoszenia kontroli granicznej i ścisłej współpracy policyjnej. Obywatele krajów, których dotyczy układ, mogą się poruszać w strefie Schengen bez paszportów.- wymienia podstawowe instytucje Unii EuropejskiejParlament Europejski.
Rada Europejska.
Rada Unii Europejskiej.
Komisja Europejska.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.- charakteryzuje różne koncepcje integracji Unii Europejskiej: „Europa ojczyzn" i federacjaFEDERACJA: Zakładała utworzenie federacji. Zgodnie z tą koncepcją państwa powinny zrzec się swoich suwerennych kompetencji i przekazać je wspólnym, ponadnarodowym organom.
"EUROPA OJCZYZN": Zakłada utworzenie związku państw (konfederacji). Opiera się na współpracy międzynarodowej, a nie ponadnarodowej.- stosuje pojęcia: Al-Kaida, Państwo Islamskie (ISIS),Al-Kaida- islamistyczna grupa przestępcza
Państwo Islamskie (ISIS)- powstało w Iraku- omawia działalność postaci: George'a W. Busha, Osamy bin Ladena,George W. Bush- prezydent USA
Osama bin Laden- saudyjski milioner i terrorysta, współzałożyciel i przywódca Al-Ka'idy- stosuje pojęcia: „globalna wioska", antyglobaliści"globalna wioska"- trend, w którym masowe media elektroniczne obalają bariery czasowe i przestrzenne, umożliwiając ludziom komunikację na masową skalę
antyglobaliści- ruch stanowiący opozycję wobec globalizacji- stosuje pojęcia: protokół z Kioto, slumsy, bogata Północ i biedne Południe, fundamentalizm,protokół z Kioto- traktat międzynarodowy uzupełniający Ramową konwencję Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu
bogata Północ i biedne Południe- podział świata na dwie umowne strefy - Północ, która jest zasobna, bogata oraz Południe - zacofane pod względem gospodarczym i bardzo biedne tzw. kraje Trzeciego Świata
fundamentalizm- rygorystyczne trzymanie się zasad i norm wyznaczonych przez daną religię, doktrynę polityczną lub ideologię- omawia przebieg konfliktu na Bliskim Wschodzie po 2001 r.w 2002 roku w odpowiedzi na palestyńskie akty zbrojne np. antyizraelskie powstanie zbrojne (II intifada) rząd izraelski przeprowadził operację wojskową na terenie Palestyny- wskazuje cechy współczesnej kultury masowej,kultura ta bardzo podatna jest na modę, często rządzi ją nastawienie na zysk, które nierzadko jest ważniejsze niż wartość intelektualna i artystyczna produktu kulturycharakteryzuje zagrożenia współczesnego terroryzmu,stanowi olbrzymie zagrożenie dla ludzkiego życia i mienia oraz jest wielkim problemem współczesnego świata. Terroryzm ze względu na swoją istotę może zagrażać: porządkowi społecznemu, stosunkom międzynarodowym, a także istnieniu ludzkości- omawia ataki terrorystyczne na WTC11 września 2001 r. terroryści Al-Kaidy porwali w USA cztery samoloty, z których dwa uderzyły w budynki WTC w Nowym Jorku, a trzeci w gmach Pentagonu w Waszyngtonie; czwarty (który miał uderzyć w waszyngtoński Kapitol) rozbił się w Pensylwanii po akcji pasażerów, którzy podjęli walkę z porywaczami.- omawia ataki terrorystyczne na kolej w Madrycie11 marca 2004 roku w porannych godzinach szczytu 10 bomb podłożonych przez islamskich terrorystów eksplodowało w czterech podmiejskich pociągach w Madrycie i na jego przedmieściach- omawia ataki terrorystyczne na londyńskie metro, -7 lipca 2005 roku islamscy terroryści dokonali serii zamachów bombowych w londyńskiej komunikacji miejskiej. Trzy samobójcze ataki w metrze i jeden w autobusie
